Sylvia Willink
Op deze site vindt u een selectie aan foto's van Sylvia Willink, haar man Carel (1900-1983) en haar werk. Het zijn 'beelden' genomen in de loop van de tijd en vertellen meer over Sylvia's liefde voor Carel Willink en haar passie voor de kunst dan duizend woorden kunnen uitleggen.
Via deze link kunt u een korte film zien over het leven en werk van Sylvia Willink
Sylvia Willink vereeuwigde Bernard Haitink in brons
do 2 mrt 2023 - Tekst: Liesbeth Houtman
Beeldhouwer Sylvia Willink maakte een bronzen buste van dirigent Bernard Haitink, die sinds kort staat in de Dirigentenfoyer. ‘Zijn mond was een beetje scheef, wist je dat?’ ‘Het idee voor de buste ontstond toen Haitink in oktober 2021 was overleden’, vertelt Sylvia Willink vanuit haar huis door de telefoon. ‘Ik ken hem van zestig jaar eerder, de tijd van de zwart-wittelevisie, en heb hem ook in Het Concertgebouw zien dirigeren. Zijn gezicht kon ik wel dromen. Ik heb het zien groeien, net als zijn manier van dirigeren. Zijn Mahler, zijn Bruckner; ik ben zelf een groot Mahler-liefhebber. Ik was getriggerd om hem weer terug te halen, herkend door zijn musici en publiek.’
‘Aan de sculptuur heb ik keihard gewerkt, maandenlang, aan één stuk door. Kijken, kijken, en nog eens kijken. Is de neus zo goed, of moet die toch een paar millimeter kleiner? Hoe zitten de oogkassen in elkaar, hoe zijn neusvleugels? Zijn mond was een beetje scheef, wist je dat? Ik kon hem moeilijk opgraven in Engeland hè, dus ik was afhankelijk van foto’s. En ik heb veel video’s bekeken, die kan je stilzetten om even goed in te zoomen.’
‘Hij had een wellustige onderlip, grote tijgerogen en een geweldig voorhoofd met heel goede denkrimpels. En hij had natuurlijk niet zoveel haar. Ik heb hem een plukje extra gegeven. De leeftijd heb ik bewust vaag gehouden. Hij is misschien zestig, vijfenzestig, zeventig, ik weet het niet. Het ging mij om zijn persoonlijkheid. En dat strikje? Elke dirigent heeft een strikje, toch?’
‘Het Concertgebouw had al een beeld van Horowitz van mij, dat staat in de Solistenfoyer. Het mag wel weer eens met de Swiffer geaaid worden, nu we het er zo over hebben. Maar goed, directeur Simon Reinink kende ik dus al. Verleden jaar is hij naar mijn Haitink-sculptuur komen kijken. Hij zag het beeld op tafel staan en zei: “Ooohhh… díe wil ik hebben!”’
Toen moest ik op zoek naar een nieuwe gieter, want mijn twee vaste gieters waren ermee uitgescheden. Die heb ik uiteindelijk gevonden, Atelier80 in Dreumel, in de buurt van Tiel. Ik heb zelf de kop naar beneden gedragen, heel voorzichtig, de drie trappen van mijn woning af. Met een vriendin samen zijn we er in haar auto heen gereden. Ze hebben de buste heel mooi gegoten, ik ben heel tevreden ja, ik kan niet anders zeggen.’
Ik heb zelf de kop naar beneden gedragen, heel voorzichtig, de drie trappen van mijn woning af
‘Haitink heb ik nooit persoonlijk ontmoet. Maar in 2016 stuurde ik hem de biografie van mijn oude vriend, de dirigent Frieder Weissmann, Der vergessene Maestro. Haitink woonde toen nog in Zwitserland. Ik kreeg een handgeschreven briefje terug, zo ontzettend aardig. Wat hij zoal schreef? Dat het boek een verrassing was, een welkome verrassing. O, wacht ik heb die brief hier op de vleugel liggen, ik stuur ‘m je per e-mail wel even door.’
‘Haitink was mij sympathiek, hij deed een snaartje bij mij trillen. Dat-ie er ineens niet meer was, trof me. Maar nu is hij er dus weer, al is het dan een sculptuur in brons. Toen de buste klaar was, hebben we hem in een kistje gelegd met een dekentje eronder en zijn we van Dreumel naar Haarlem gereden. In de werkplaats van restaurateur Huib Nelissen is daar de marmeren sokkel aangemeten. Het ontwerp in de kleuren van de lambrisering van de Dirigentenfoyer is van architect Evelyne Merkx, uitgevoerd door steenhouwerij Cortlever-Agricola. Het was voor mij belangrijk dat-ie op ooghoogte kwam te staan. Je moet niet bukken voor een beeld, vind ik.’
‘Ik ben heel blij met hoe de buste er nu staat bij staat, in de hoek van de Dirigentenfoyer. Je kan ernaast gaan staan, of eromheen lopen. De kop neigt een beetje naar voren, alsof Haitink zijn nek uitsteekt naar het orkest, om alles met zijn ogen en oren in de gaten te houden. Bij de onthulling was de familie aanwezig. Zijn oudste dochter zei tegen mij: “Ik kreeg tranen in mijn ogen toen ik hem zag.” Het ís ‘m, vonden ze. Kijk, dat raakt mijn kunstenaarshart, die waardering is mij zeer welkom.’
De buste van Bernard Haitink, omringd door familie van de dirigent © Jan-Kees Steenman
Persbericht 1
Van 7 april tot en met 29 mei 2005 is in het Raadhuis "De Paauw" een tentoonstelling te zien van schilderijen, beelden en foto's van Sylvia en Carel Willink.
Sylvia en Carel Willink vormden vanaf 1975 een kunstenaarspaar. Ze schilderden elkaar. Tijdens haar huwelijk met de befaamde realistische schilder ging Sylvia over tot het maken van beelden. Het eerste beeld was van haar Carel, gevolgd door de bronzen kop van schrijver en goede vriend W. F. Hermans. Daarna maakte zij beelden van o.a. de pianist Horowitz, schrijver eb vriend Eddy du Perron, de Russische dichter Joseph Brodsky, die een Willinkgedicht schreef, de Engelse dichter W. H. Auden en collega Corneille.
Als weduwe van Carel Willink heeft Sylvia de nalatenschap altijd met veel toewijding omringd. Willink exposities kwamen in nauwe samenwerking met haar tot stand. In 1999 stelde Sylvia een bijzonder boek samen: 'Een eeuw Willink', met onschatbare informatie en documentatie over zijn werk en leven.
Ook schonk zij schilderijen en vele tekeningen aan het Museum Boymans, het Stedelijk Museum en het Rijksmuseum Amsterdam. Dat Sylvia in de schaduw van de grote Willink niet heeft stilgezeten, getuigd ook het bronzen beeld van haar man in het Carel Willink plantsoen tegenover het Rijksmuseum Amsterdam.
Het is de gemeente Wassenaar gelukt om een expositie te maken van het kunstenaarsechtpaar Sylvia en Carel Willink waarin beelden in combinatie met schilderijen uit de privé collectie en een installatie van Willinks zwart-wit foto's vanaf 1924.
Deze boeiende tentoonstelling is van 7 april tot en met 29 mei 2005 gratis voor het publiek toegankelijk van donderdag tot en met zondag van 12.00 tot 16.00 uur.
Persbericht 2
Willinks geven de werkelijkheid minutieus weer.
Beeldende kunst recensie door Bernadette van der Goes in het Leidsche Dagblad.
Expositie: 'Sylvia en Carel Willink', beelden, foto's en schilderijen. Te zien: t/m 29 mei, do t/m zo 12-16 uur, Raadhuis De Paauw, Raadhuislaan 22, Wassenaar.
Ze valt bijna niet op, de bronzen buste die Sylvia Willink van zichzelf heeft gemaakt. In de achterste tentoonstellingszaal van het Wassenaarse raadhuis De Paauw staat zij bescheiden in een hoek. Alsof de kunstenares bewust een stapje terug doet voor de schilderijen van haar wereldberoemde echtgenoot Carel Willink (1900-1983).
Achter de buste hangen twee portretten die de meester van haar schilderde. Sylvia afgebeeld als een klassieke rustende Venus en daarnaast Sylvia naakt zittend in een stoel met achter haar een parkachtig Italiaans landschap. Het is Willinks kunst ten voeten uit. Zeer gedetailleerd en realistisch geschilderd, maar door de onbestemde sfeer die in de schilderijen heerst tegelijkertijd veel meer suggererend dan wat er is afgebeeld. Logisch dat de aandacht van de bezoeker eerst naar deze blikvangers uitgaat. Wie zich daarna omdraait, ziet het achterhoofd van de buste en ontdekt iets wonderlijks. De voorkant van dit zelfportret van Sylvia is minstens zo realistisch weergegeven als de schilderijen van Carel. Maar behalve de fraaie gelaatstrekken en prachtige haar toont zij ons ook iets anders, namelijk haar gedachten. Achter in het hoofd is een holte gemaakt met daarin een portretkop van Varel. Hij ziet er vermoeid maar vredig uit. De ogen gesloten, alsof hij slaapt. Zo sluimert het beeld van haar grote liefde en inspiratiebron in haar.
Sylvia en Carel leerden elkaar halverwege de jaren zeventig van de vorige eeuw kennen. Vier grote foto's van hen samen, gemaakt door een niet nader genoemde fotograaf, tonen hun geluk. Negen schilderijen en tekeningen van Carel uit verschillende perioden maken weer eens duidelijk hoe interessant en veelzijdig zijn werk is. Variërend van portretten en lieflijke landschappen tot onherbergzame gebieden waarin onheilspellende dingen gebeuren.
Zelf beperkt Sylvia zich tot het portret. De bronzen koppen die zij vervaardigde van beroemdheden als de dichter W. H. Auden, schrijver W. F. Hermans, kunstenaar Corneille, pianist Horowitz en uiteraard Carel Willink, zijn levensecht. Huid, rimpels, haar en mimiek zijn tot in de kleinste details weergegeven. En om het allemaal nog echter te laten lijken, zijn de ogen ingelegd met glaspasta, zoals ook de beeldhouwers van de klassieke oudheid dat deden. Evenals voor Carel is ook voor Sylvia het minutieus weergeven van de werkelijkheid de basis voor de kunst.
Sylvia schilderde ook portretten van Carel. Op de tentoonstelling hangen er drie naast elkaar. Daarop is nog beter te zien hoe sterk Carel haar heeft geïnspireerd. Hun stijl van schilderen verschilt nauwelijks. En evenals Carel zet Sylvia haar geliefde in een tijdloos, zuidelijk landschap. Bijvoorbeeld in het schilderij 'Sublimatie van mijn herinnering', dat zij vijftien jaar na zijn dood maakte. Op het terras staat Carel ontspannen een sigaartje te roken, een peinzende blik in zijn ogen. Het glooiende landschap achter hem is groen en eeuwig, de lucht donkergrijs. Schuin tegenover dit schilderij hangen de twee reeds eerder genoemde portretten die Carel van Sylvia maakte en die in een soortgelijke omgeving zijn gesitueerd. Daartussenin staat het beeld van Sylvia met Carel in haar hoofd. Herinneren is het leggen van verbindingen tussen vroeger en nu. Deze tentoonstelling is daar een mooie illustratie van.